زمان مطالعه: ۵ دقیقه

اگر از طرفداران قهوه هستید و تهیه اسپرسو بخشی از برنامه‌ی روزانه‌تان شده، احتمالاً می‌دانید که تمیز نگه‌داشتن اسپرسو ساز فقط یک توصیه جانبی نیست؛ این کار به‌طور مستقیم بر طعم قهوه تأثیر می‌گذارد و نقش مهمی در افزایش عمر مفید دستگاه دارد. در همین راستا، ممکن است این سؤال برایتان مطرح شود که دقیقاً باید از کجا شروع کرد؟ چه بخش‌هایی نیاز به تمیز شدن دارند؟ و هر چند وقت یک‌بار باید این کار را انجام داد؟

اگر به‌تازگی به فکر خرید اسپرسو ساز افتاده‌اید یا به‌تازگی از آن استفاده می‌کنید، دانستن این نکات می‌تواند از همان ابتدا به حفظ کیفیت قهوه و سلامت دستگاه کمک کند. در این راهنما، همه مراحل به‌صورت واضح و قابل اجرا توضیح داده شده‌اند؛ طوری‌که برای افراد مبتدی و حتی کسانی که تجربه بیشتری دارند، کاربردی باشد.

چرا تمیز کردن اسپرسو ساز مهم است؟

اسپرسو سازها به دلیل عبور مداوم آب و قهوه از قطعات داخلی، مستعد جمع شدن روغن قهوه، رسوبات آهکی و باکتری‌ها هستند. اگر تمیزکاری منظم انجام نشود، ممکن است:

• طعم قهوه تلخ یا بی‌کیفیت شود.

• فشار بخار کاهش یابد.

• دستگاه با مشکل روبه‌رو شود و نیاز به تعمیر پیدا کند.

• عمر مفید اسپرسو ساز کاهش پیدا کند.

بنابراین، تمیز کردن دستگاه نه تنها به حفظ کیفیت قهوه کمک می‌کند، بلکه از هزینه‌های احتمالی در آینده جلوگیری می‌کند. کسانی که به تازگی اقدام به خرید اسپرسو ساز کرده‌اند، باید این نکته را جدی بگیرند.

مراحل تمیز کردن اسپرسو ساز

در این آموزش، ما اسپرسو سازهای خانگی نیمه‌اتومات و اتومات را پوشش می‌دهیم. مراحل تمیزکاری ممکن است در مدل‌های مختلف کمی متفاوت باشد، اما اصول کلی یکسان است.

۱. تمیز کردن سطح خارجی دستگاه:

برای شروع، ابتدا دستگاه را از برق بکشید و مطمئن شوید که کاملاً خاموش است. سپس با یک دستمال نرم و مرطوب بدنه دستگاه، دکمه‌ها و نازل بخار را پاک کنید. اگر دستگاه لکه‌دار یا چرب شده، می‌توانید از مقدار کمی مایع ظرفشویی ملایم استفاده کنید. توجه داشته باشید که نباید هیچ‌گونه مایع یا آب به داخل قطعات برقی نفوذ کند.

۲. تخلیه و شست‌وشوی مخزن آب:

مخزن آب دستگاه یکی از بخش‌هایی است که به‌مرور زمان ممکن است دچار رسوب و باکتری شود. بهتر است آن را جدا کرده، با آب گرم و کمی صابون بشویید. برای تمیزکاری عمیق‌تر، می‌توانید ترکیب مساوی آب و سرکه سفید را داخل آن بریزید و بعد از چند دقیقه، کاملاً آب‌کشی کنید تا هیچ بویی باقی نماند.

۳. تمیز کردن گروپ هد (Group Head):

گروپ هد قسمتی است که پرتافیلتر در آن قرار می‌گیرد و آب از آن به قهوه می‌رسد. برای تمیز کردن این بخش، یک برس کوچک یا مسواک بردارید و لبه‌های داخلی آن را به‌آرامی تمیز کنید. اگر دستگاه قابلیت بک‌فلاش دارد، با استفاده از سبد کور و شوینده مخصوص، عمل شست‌وشوی داخلی را هم انجام دهید.

۴. شست‌وشوی پرتافیلتر و سبد فیلتر:

پرتافیلتر و سبد فیلتر باید روزانه شسته شوند، زیرا قهوه‌ی مانده در آن‌ها طعم اسپرسو را تغییر می‌دهد. آن‌ها را با آب گرم و فرچه‌ی نرم بشویید. برای از بین بردن چربی قهوه، هر چند وقت یک‌بار می‌توانید آن‌ها را در آب داغ و محلول شوینده مخصوص اسپرسو ساز به‌مدت ۱۵ دقیقه بخیسانید و سپس آب‌کشی کنید.

۵. تمیز کردن نازل بخار (Steam Wand):

بعد از هر بار کف دادن شیر، نازل بخار باید بلافاصله با دستمال مرطوب تمیز شود تا شیر خشک‌شده روی آن باقی نماند. سپس شیر بخار را برای ۲-۳ ثانیه باز کنید تا باقی‌مانده شیر داخل آن خارج شود. اگر نازل گرفته شده، آن را در آب داغ بگذارید و با سوزن نازل‌پاک‌کن تمیزش کنید.

۶. رسوب‌زدایی یا دیسکیل کردن دستگاه:

برای جلوگیری از گرفتگی و افت فشار بار در اسپرسو ساز، هر ۲ تا ۳ ماه یک‌بار دستگاه را رسوب‌زدایی کنید. برای این کار، از محلول دیسکیل مخصوص یا ترکیب آب و سرکه سفید (نسبت ۳ به ۱) استفاده کنید. محلول را در مخزن بریزید، دستگاه را روشن کنید و بگذارید از مدار عبور کند. سپس ۲-۳ بار با آب خالص دستگاه را شست‌وشو دهید تا طعم و بوی مواد شوینده کاملاً از بین برود.

تمیزکاری اسپرسو سازهای اتومات و نیمه‌اتومات؛ تفاوت چیست؟

در هنگام خرید اسپرسو ساز، یکی از موضوعاتی که کمتر به آن توجه می‌شود، تفاوت در روش تمیزکاری بین مدل‌های اتوماتیک و نیمه‌اتوماتیک است. این تفاوت نه تنها در میزان دخالت کاربر، بلکه در نیاز به تجهیزات و زمان صرف‌شده برای نگهداری دستگاه نیز اثرگذار است. جدول زیر یک مرور سریع و ساده از این تفاوت‌ها را ارائه می‌دهد تا بتوانید با دیدی بهتر تصمیم بگیرید.

با توجه به تفاوت‌های موجود در فرآیند تمیزکاری اسپرسو سازهای اتوماتیک و نیمه‌اتوماتیک، انتخاب بین این دو بستگی به نیازهای شما و میزان زمانی دارد که می‌خواهید برای نگهداری دستگاه صرف کنید.

برندهایی که تمیزکاری آسان‌تری دارند

آیا می‌دانید که انتخاب برند مناسب اسپرسو ساز می‌تواند فرآیند تمیزکاری و نگهداری دستگاه را بسیار ساده‌تر کند؟ در بازار ایران، برخی برندها به دلیل طراحی خاص و کیفیت قطعات خود، فرآیند تمیزکاری آسان‌تری دارند. به‌عنوان مثال، دلونگی (Delonghi) با سینی چکه‌گیر جداشونده و نازل بخار قابل شست‌وشو، تمیزکاری را به کاری سریع و راحت تبدیل می‌کند. نوا (Nova) نیز با پرتافیلتر و سبد استیل مقاوم، شست‌وشوی آسانی را فراهم می‌آورد. علاوه بر این، مباشی (Mebashi) با سیستم رسوب‌زدایی خودکار در برخی مدل‌ها، نگهداری دستگاه را به حداقل می‌رساند. انتخاب اسپرسو ساز از این برندها می‌تواند به شما کمک کند تا نگهداری دستگاه را به‌طور مؤثر و با کمترین زحمت انجام دهید.

اگر تازه خرید اسپرسو ساز انجام دادم، چطور نگهداری کنم؟

اگر به‌تازگی اسپرسو ساز خریداری کرده‌اید، لازم است که علاوه بر لذت بردن از قهوه خوشمزه، مراقبت و نگهداری صحیح دستگاه را نیز در اولویت قرار دهید تا عمر طولانی‌تری داشته باشد و کیفیت اسپرسو تولیدی حفظ شود. در اینجا چند نکته مهم برای نگهداری اسپرسو ساز آمده است:

1. اولین استفاده: در اولین راه‌اندازی اسپرسو ساز، بهتر است دستگاه را بدون قهوه و فقط با آب خالی روشن کنید. این کار باعث می‌شود مسیرهای داخلی دستگاه شسته شوند و ذرات یا باقی‌مانده‌های احتمالی تولید کارخانه، پیش از اولین عصاره‌گیری از بین بروند.
2. تمیزکاری منظم: از همان ابتدا، تمیزکاری منظم دستگاه را شروع کنید. پس از هر بار استفاده، پرتافیلتر و نازل بخار را شسته و سینی چکه‌گیر را تمیز کنید. این کار مانع از تجمع رسوبات قهوه و ایجاد بوی ناخوشایند می‌شود.
3. مطالعه دستورالعمل برند: هر برند و مدل اسپرسو ساز ممکن است نیازهای خاص خود را داشته باشد. دستورالعمل نگهداری و شست‌وشوی برند و مدل دستگاه خود را یادداشت کرده و طبق آن پیش بروید تا دستگاه به درستی کار کند.

نکاتی که گفته شد، برای شروع کار با اسپرسو ساز کافی هستند، اما نگهداری اصولی دستگاه فقط به مراحل ابتدایی محدود نمی‌شود. اگر می‌خواهید دستگاهتان همیشه در بهترین وضعیت باقی بماند و قهوه‌ای باکیفیت به شما بدهد، پیشنهاد می‌کنیم سری هم به مقاله [نکات ضروری برای نگهداری اسپرسو ساز] بزنید؛ در آنجا جزئیات بیشتری درباره روش‌های مراقبت بلندمدت از دستگاه توضیح داده شده است.