اگر احساس می‌کنید تصویر تلویزیون بیش از حد روشن، سرد، یا غیرطبیعی است، کاملاً طبیعی است؛ چون بیشتر تلویزیون‌ها با تنظیماتی عرضه می‌شوند که مخصوص فروشگاه هستند، نه خانه. این تنظیمات طوری طراحی شدهاند که تصویر روی ویترین جذاب‌تر به‌نظر برسد، اما در استفاده روزمره باعث خستگی چشم، رنگ‌های اشتباه و از بین رفتن جزئیات می‌شوند.
با انجام چند روش ساده می‌توانید به‌راحتی تصویر تلویزیون را تنظیم کنید. کالیبره کردن تلویزیون یک کار تخصصی و پیچیده نیست؛ تنها کافی است چند مرحله را درست انجام دهید تا رنگها واقعی‌تر، کنتراست بهتر و وضوح تصویر افزایش پیدا کند.
کالیبراسیون یا Calibration چیست؟
کالیبراسیون یا کالیبره کردن تلویزیون به مجموعه تنظیماتی گفته می‌شود که باعث می‌شود رنگها، روشنایی، کنتراست و سایر پارامترهای تصویر تلویزیون با واقعیت هماهنگ‌تر و طبیعی‌تر شوند. هدف سازندگان تلویزیون این است که محصول در محیط فروشگاه تا حد ممکن روشن، براق و چشمگیر باشد؛ زیرا نور زیاد و رنگ‌های اشباع‌شده بیشتر نگاه مشتری را جلب می‌کند.
اگرچه یک کالیبراسیون حرفهای نیازمند ابزار دقیق مانند Colorimeter یا Spectrophotometer است، اما با یک کالیبراسیون معمولی و دستی نیز می‌توان به تصویری بسیار مطلوب رسید. تنها کافی است پنج مرحله زیر را بررسی و تنظیم کنید.
نکته بسیار مهم: پیش از شروع کالیبره کردن تلویزیون، اجازه دهید دستگاه حداقل ۳۰ دقیقه روشن بماند. این زمان موجب می‌شود پنل گرم شود و رنگها و روشنایی به حالت پایدار برسند.
راهنمای کامل کالیبراسیون تلویزیون
در این بخش قصد داریم ۵ روش مؤثر و کاملاً کاربردی برای کالیبره کردن تلویزیون را معرفی کنیم؛ روش‌هایی که بدون نیاز به ابزار حرفهای قابل انجام هستند و به‌راحتی می‌توانند کیفیت تصویر را چند برابر بهتر کنند.
۱. انتخاب حالت Movie / Film Preset
همان‌طور که اشاره شد، تنظیمات پیش‌فرض کارخانه برای محیط فروشگاهی طراحی شده و بیش از حد روشن و اشباع است. اولین قدم برای کالیبره کردن تلویزیون، تغییر حالت تصویر به Movie یا Film است. برای این کار:
وارد Menu شوید → بخش Image Setting → گزینه Picture Preset
در برخی تلویزیون‌ها این گزینه روی ریموت کنترل نیز وجود دارد. نتیجه این مرحله:
- رنگها طبیعی‌تر می‌شوند
- روشنایی متعادل‌تر می‌شود
- جزئیات سایه‌ها و نقاط روشن بهتر دیده می‌شود
اگر تلویزیون را بیشتر در روز و در اتاق پرنور استفاده می‌کنید، ممکن است نیاز باشد مقدار Brightness (روشنایی) یا Backlight (نور پس‌زمینه) را کمی افزایش دهید. اما اگر به‌محض انتخاب حالت Movie حس کردید تصویر خیلی تاریک شد، نیازی به تغییر Brightness نیست؛ این حالت معمولاً برای اتاق تاریک طراحی شده است.
۲. کاهش روشنایی تصویر (Brightness / Backlight)
اغلب تلویزیون‌های HD به‌صورت کارخانه‌ای با روشنایی بسیار بالا تنظیم شدهاند تا در ویترین فروشگاه بهتر دیده شوند. اما در خانه این روشنایی زیاد باعث می‌شود:
- رنگها غیرطبیعی شوند
- چشم سریع‌تر خسته شود
- جزئیات سایه‌ها از بین برود
- مصرف برق افزایش یابد
با کاهش Brightness، رنگها طبیعی‌تر و تصویر متعادل‌تر می‌شود. اگر تلویزیون شما سنسور روشنایی اتوماتیک دارد، می‌توانید آن را خاموش کنید تا کنترل کامل داشته باشید.
۳. غیرفعال کردن کنتراست داینامیک (Dynamic Contrast)
Dynamic Contrast یکی از تنظیماتی است که برای جلوه بیشتر تصویر در فروشگاه فعال شده است. اما این ویژگی:
- نویز تصویر را افزایش می‌دهد
- شارپنس واقعی را از بین می‌برد
- باعث تغییر ناگهانی و غیرطبیعی روشنایی تصویر می‌شود
بهترین راه در کالیبره کردن تلویزیون این است که Dynamic Contrast را خاموش کنید تا:
- رنگ‌های واقعی نمایش داده شوند
- تصویر یکنواخت و ثابت باقی بماند
- جزئیات روشن و تیره به‌درستی دیده شود
البته اگر پس از خاموش کردن این ویژگی احساس کردید از تصویر راضی نیستید، می‌توانید آن را دوباره فعال کنید. همه‌چیز در نهایت به سلیقه بصری شما بستگی دارد.
۴. تنظیم دمای رنگ (Color Temperature)
دمای رنگ تعیین می‌کند رنگها به کدام طیف تمایل داشته باشند:
- دمای پایین → رنگ گرم → متمایل به قرمز
- دمای بالا → رنگ سرد → متمایل به آبی
تلویزیون‌ها در فروشگاه با دمای رنگ بسیار بالا (سرد و آبی) تنظیم شدهاند تا تصویر جذاب‌تر و روشن‌تر به نظر برسد. اما در خانه، رنگ‌های طبیعی معمولاً دمایی در حدود ۶۵۰۰ کلوین دارند. بنا براین از بخش تنظیمات، دمای رنگ را روی Warm قرار دهید. در بسیاری از تلویزیون‌ها حالت Movie خود به‌طور پیش‌فرض دمای Warm دارد و نیازی به تغییر مجدد نیست. دمای سرد (Cold) معمولاً بسیار آبی و غیرطبیعی است.
۵. اگر از رنگها راضی نیستید، تنظیمات پیشرفته را امتحان کنید
اگر پس از اجرای مراحل بالا هنوز از رنگها یا روشنایی تصویر راضی نیستید، پیشنهاد می‌شود مدل و برند تلویزیون خود را ارسال کنید تا با توجه به پنل، تکنولوژی و نوع پردازش تصویر، تنظیمات دقیق‌تری پیشنهاد شود.
نکات تکمیلی مهم برای کالیبره کردن تلویزیون
۱. حالت HDR را جداگانه تنظیم کنید
HDR تنظیمات مخصوص خود را دارد و نیاز به کالیبراسیون مجزا دارد. روشنایی در HDR باید بالاتر باشد و کنتراست روی مقدارهای کارخانه بماند.
۲. Motion Smoothing را خاموش کنید
قابلیت‌هایی مثل:
- Motion Plus
- TruMotion
- Auto Motion
- Smooth Motion
باعث ایجاد افکت «اپرای صابونی» می‌شود و تصویر را غیرطبیعی می‌کند. خاموش کردن این قابلیت‌ها حس واقعی فیلم را حفظ می‌کند.
۳. Sharpness را روی مقدار کم قرار دهید
بسیاری از کاربران تصور می‌کنند هرچه مقدار Sharpness بیشتر باشد، تصویر واضح‌تر و شفاف‌تر دیده می‌شود؛ اما واقعیت کاملاً برعکس است. شارپنس بالا باعث ایجاد خطوط مصنوعی در اطراف اشیاء، افزایش نویز تصویر و از بین رفتن جزئیات طبیعی می‌شود. این لبه‌سازی مصنوعی همان چیزی است که تصویر را غیرواقعی و خشن نشان می‌دهد.
برای رسیدن به یک تصویر واقعی‌تر، بهتر است Sharpness را تا حد ممکن پایین بیاورید. در اکثر تلویزیون‌ها تنظیمی بین ۵ تا ۱۰ بهترین نتیجه را ارائه می‌دهد، و حتی برخی متخصصان پیشنهاد می‌کنند در حالت Movie آن را روی کمترین مقدار یا حتی صفر قرار دهید. با این کار جزئیات واقعی، بدون اغراق و بدون نویز، در تصویر باقی می‌ماند.
۴. تنظیمات نور محیطی را خاموش کنید
تلویزیون‌های جدید دارای سنسورهای هوشمندی هستند که با توجه به نور محیط، روشنایی تصویر را به‌صورت اتوماتیک تنظیم می‌کنند. این قابلیت ممکن است برای استفاده روزمره مفید باشد، اما هنگام کالیبراسیون تلویزیون یک مشکل جدی ایجاد می‌کند. فعال بودن قابلیت‌هایی مانند Ambient Light Sensor، Light Detection، Adaptive Brightness یا Eco Mode باعث می‌شود روشنایی صفحه به‌طور مداوم تغییر کند. در نتیجه شما نمی‌توانید یک تنظیم دقیق، ثابت و استاندارد انجام دهید.
۵. کالیبراسیون را در همان شرایط نوری واقعی انجام دهید
یکی از مهم‌ترین نکاتی که معمولاً نادیده گرفته می‌شود همین مورد است. کیفیت تصویر تلویزیون به‌شدت وابسته به نور محیطی است که در آن تماشا می‌کنید. بنابراین بهترین حالت کالیبراسیون، شرایطی است که معمولاً تلویزیون را در آن نگاه می‌کنید. اگر عادت دارید در یک اتاق نیمه‌تاریک فیلم ببینید، کالیبراسیون را هم در همان نور انجام دهید. اگر معمولاً در روز و زیر نور زیاد تماشا می‌کنید، تنظیمات باید مخصوص همان شرایط باشد. مزیت این کار بسیار مهم است:
-
روشنایی و کنتراست دقیق‌تر تنظیم می‌شود
-
چشم شما تصویر را در شرایط واقعی قضاوت می‌کند
-
رنگها به‌صورت طبیعی‌تری دیده می‌شوند
-
از خستگی چشم و نورهای آزاردهنده جلوگیری می‌شود
با کالیبراسیون تلویزیون بهترین کیفیت را تجربه کنید
اگرچه تلویزیون‌های جدید بسیار هوشمند و پیشرفته هستند، اما برای رسیدن به بهترین کیفیت تصویر باید تنظیمات آن‌ها را مطابق نیاز خود اصلاح کنید. ۵ روشی که در این مقاله معرفی شد، به شما کمک می‌کنند تا تلویزیون خود را دقیقاً مطابق استانداردهای حرفهای تنظیم کنید و نهایت لذت را از آن ببرید. در نهایت، اگر پس از کالیبراسیون احساس می‌کنید کیفیت تصویری که دارید هنوز با انتظارات‌تان فاصله دارد یا قصد خرید تلویزیون جدید با امکانات بهتر را دارید، پلتفرم الوقسطی می‌تواند انتخاب خوبی باشد؛ چون امکان خرید تلویزیون‌های به‌روز بازار را به‌صورت اقساطی و بدون فشار مالی فراهم می‌کند.
