زمان مطالعه: ۶ دقیقه

وقتی صحبت از خرید موتور سیکلت میشه، معمولاً اولین چیزی که به ذهن میاد مدل، قدرت یا قیمتش هست. اما واقعیت اینه که خیلی‌ها بعد از خرید موتور، به یه چیز دیگه فکر می‌کنن: چطور این موتور رو خاص‌تر کنم؟ چطور ظاهرش، صداش یا حتی حس سواریش، با بقیه فرق داشته باشه؟ اینجاست که موضوع اسپرت کردن مطرح می‌شه. تغییری که می‌تونه یه موتور معمولی رو تبدیل کنه به یه موتور متفاوت؛ دقیقاً همونی که چشم گیره و توجه همه رو جلب می‌کنه. 

چه تغییراتی باعث اسپرت شدن یک موتور می‌شود؟

برای اسپرت کردن موتور دو هدف اصلی وجود داره: تغییر ظاهر و افزایش عملکرد. البته خیلی وقت‌ها این دوتا با هم اتفاق می‌افتن، اما باید اولویت‌هاتون رو مشخص کنید. مثلا اگه قصدتون از اسپرت کردن فقط زیباییه، شاید نیازی به دست زدن به سیستم فنی موتور نباشه. ولی اگه قدرت، شتاب یا صدای متفاوت می‌خواید، باید برید سراغ تغییرات فنی که در ادامه براتون توضیح دادیم.

• تغییرات ظاهری: همه چیزهایی که ظاهر موتور رو جذاب‌تر می‌کنن مثل رنگ، برچسب، چراغ، فلاپ و آینه
• تغییرات فنی: مواردی مثل تعویض اگزوز، فیلتر هوا، ارتقاء ECU، کمک فنر و ترمزها
• افزودن اکسسوری‌ها: مثل دستگیره فرمان حرفه‌ای، صندلی سفارشی، گارد، قاب زنجیر و…

با چه تغییراتی ظاهر موتور را اسپرت کنیم؟

ظاهر موتور اولین فاکتوریه که نظر بقیه رو جلب می‌کنه، مخصوصاً وقتی از یک موتور سیکلت پرطرفدار مثل پالس یا آپاچی استفاده می‌کنید. خبر خوب اینه که برای این تغییرات، نه هزینه زیادی لازمه نه کار سخت؛ فقط کافیه بدونید چه چیزهایی بیشتر به چشم میان و از کجا باید شروع کنید.

• رنگ‌آمیزی اختصاصی بدنه و فلاپ‌ها: رنگ‌های مات مثل خاکستری تیره یا رنگ‌های نئونی مثل فسفری توی نور شب جلوه‌ی خاصی می‌دن.
• استفاده از برچسب‌های خطی یا ژاپنی: این استیکرها توی فروشگاه‌های لوازم اسپرت با قیمت‌های معقول موجودن و نصب راحتی هم دارن.
• تغییر شکل آینه یا حذف اون: آینه‌های کوچک گرد یا فلت توی مدل‌های Street بسیار محبوبن.
• استفاده از نوار رینگ: نوارهای شب‌تاب که روی رینگ چسبونده می‌شن، قیمت کمی دارن ولی جلوه زیادی اضافه می‌کنن.
• چراغ جلو سفارشی یا نصب LED نئون در زیر فلاپ‌ها: اگر اهل شب‌گردی هستید، این نورپردازی‌ها جذابیت بالایی دارن.

برای اسپرت کردن موتور چه قطعات فنی نصب کنیم؟

خیلی از علاقه‌مندان بعد از خرید موتور، به فکر افزایش صدای اگزوز یا شتاب اولیه می‌افتن. ولی سوال اینه: کدوم قطعات واقعا تاثیر دارن؟ آیا صرف هزینه برایشون منطقیه؟ در ادامه چند قطعه‌ی مهم فنی که برای اسپرت کردن موثرن، معرفی شدن:

• اگزوز Free Flow: باعث خروج بهتر گازها، افزایش صدای موتور و کمی بهبود عملکرد می‌شه. البته صدای زیادش ممکنه توی معاینه فنی دردسر بشه.
• فیلتر هوای High Performance: با عبور هوای بیشتر، مخلوط سوخت‌و‌هوا بهینه‌تر میشه و احتراق بهتری انجام می‌گیره.
• ریمپ ECU یا تعویضش: برای مدل‌های انژکتوری کاربرد داره. باعث کنترل بهتر قدرت و مصرف می‌شه. گاهی با یه تنظیم نرم‌افزاری ساده، تفاوت قابل توجهی حس میشه.
• کمک فنر گازی اسپرت: مخصوص کسانی که پیچ تند دوست دارن. علاوه بر کنترل بهتر، ظاهر کمک فنر هم معمولاً جذاب‌تره.
• ترمزهای دیسکی یا ارتقاء کالیپرها: ترمز قوی‌تر برای موتور اسپرت شده الزامی‌ه. مخصوصاً وقتی وزن یا سرعت تغییر کرده.

برای جمع‌بندی این بخش، باید یه نکته مهم رو در نظر گرفت: هر تغییری که به بخش فنی موتور مربوط می‌شه، فقط به‌خاطر ظاهر یا صدا نباید انجام بشه. بعضی قطعات، مثل اگزوز یا فیلتر هوا، اگر با هم هماهنگ نباشن، نه‌تنها تاثیری ندارن بلکه ممکنه به موتور آسیب هم بزنن.

کدام تغییرات اسپرت غیرقانونی است؟

خیلی از موتورسوارها بعد از تیونینگ، تازه متوجه می‌شن که بعضی از تغییراتی که با شوق انجام دادن، از نظر قانونی مشکل‌دارن. مثلا اگزوزهای بدون سایلنسر که صدای زیادی تولید می‌کنن، خیلی راحت می‌تونن باعث جریمه یا حتی توقیف موتور بشن. چراغ‌های جلو با رنگ‌های غیرمجاز مثل آبی یا قرمز، به‌خصوص اگه شبیه فلاشر پلیس باشن، حساسیت بالایی دارن. حذف کامل آینه‌ها یا گلگیر عقب هم جزء مواردیه که پلیس راهنمایی و رانندگی نسبت بهش سخت‌گیرانه برخورد می‌کنه، چون ایمنی تردد رو تحت‌تأثیر قرار می‌ده.

اگه قراره از موتور توی شهر یا جاده استفاده کنید، بهتره تغییراتی رو انتخاب کنید که بشه راحت به حالت اولیه برشون گردوند. یعنی اگزوزی نصب بشه که صداش قابل تنظیم باشه، یا چراغی که در صورت نیاز بشه جایگزین کرد. تیونینگ اصولی یعنی بدون ریسک قانونی، ظاهر و عملکرد دلخواه موتور سیکلت رو بسازید. انتخاب‌های هوشمندانه باعث می‌شه هم لذت ببرید، هم دردسر نداشته باشید.

چطور اسپرت کردن موتور رو اقتصادی انجام بدیم؟

اگه بودجه محدودی دارید، باز هم می‌تونید موتورتون رو اسپرت کنید. لازم نیست حتماً هزینه‌های بالا کنید تا ظاهر یا صدای متفاوتی بسازید. با چند انتخاب درست و خرید از فروشگاه‌های مطمئن، می‌تونید خیلی از تغییرات رو با قیمت مناسب انجام بدید. در جدول زیر، چند تغییر پرطرفدار همراه با قیمت حدودی آورده شده:

اگه به‌تازگی موتور خریدید و دنبال گزینه‌هایی هستید که هم کم‌هزینه باشن، هم ظاهر موتور رو متفاوت کنن، از مواردی مثل برچسب، نوار رینگ یا چراغ‌های LED شروع کنید. این تغییرات ساده، سریع نصب می‌شن، ظاهر چشمگیری ایجاد می‌کنن و همیشه هم قابلیت برگشت دارن. بعدها، اگر خواستید حرفه‌ای‌تر وارد بشید، می‌تونید سراغ اگزوز و فیلتر و رنگ کامل بدنه برید.

بعد از اسپرت کردن، چطور از موتور مراقبت کنیم؟

اسپرت کردن موتور فقط به نصب قطعات جدید یا تغییر ظاهر خلاصه نمی‌شه؛ از اون لحظه به بعد، مراقبت و نگهداری اهمیت بیشتری پیدا می‌کنه. قطعاتی که برای ظاهر یا عملکرد بهتر روی موتور نصب شدن، اگه درست رسیدگی نشن، خیلی زود فرسوده می‌شن یا حتی به سایر بخش‌ها آسیب می‌زنن. پس اگه می‌خواید اون ظاهر چشمگیر و کارایی مطلوب، موندگار باشه، چند نکته ساده اما ضروری رو همیشه رعایت کنید:

• تمیز کردن منظم قطعات رنگ‌شده یا برچسب‌دار با شوینده مخصوص

• بازبینی کابل‌کشی چراغ‌ها یا LEDهای اضافه‌شده برای جلوگیری از اتصال کوتاه

• سفت کردن پیچ‌های فلاپ و گاردها بعد از هر ۱۰۰ کیلومتر

• چک کردن صدای غیرعادی از اگزوز یا ترمز بعد از تیونینگ

اگه اهل رسیدگی باشید، ظاهر اسپرت موتورتون ماه‌ها مثل روز اول می‌مونه.

اگه قصد خرید موتور دارید و از اون دسته آدم‌هایی هستید که دنبال ظاهری خاص هستید، اسپرت کردن موتورسیکلت می‌تونه یه انتخاب عالی باشه. ولی باید بدونید که این کار فقط یه تغییر ظاهری نیست؛ نوعی سبک زندگیه. با رعایت اصول، هزینه منطقی و شناخت از مدل موتور، می‌تونید وسیله‌ای بسازید که به همه ثابت کنه سلیقه دارید و بلد هستید چطور خاص باشید.