زمان مطالعه: ۴ دقیقه

وقتی حرف از اسپرسو و دستگاه اسپرسو ساز به میان می‌آید، ذهن بیشتر افراد به سمت خود دستگاه و کیفیت قهوه می‌رود. اما واقعیت این است که بدون داشتن اکسسوری‌های مناسب، هیچ دستگاهی (حتی پیشرفته‌ترین مدل‌ها) نمی‌تواند نهایت کارایی خود را نشان دهد. اگر به دنبال خرید اسپرسو ساز هستید یا همین حالا یکی در خانه دارید، آشنایی با اکسسوری‌های کاربردی می‌تواند تجربه‌تان را چند مرحله ارتقا دهد.

در این مقاله، انواع اکسسوری‌های مهم و پرکاربرد کنار اسپرسو ساز را معرفی می‌کنیم و نقش هرکدام را در تهیه یک فنجان اسپرسوی استاندارد بررسی خواهیم کرد.

۱. تمپر (Tamper)

تمپر ابزاری‌ست برای فشرده‌سازی قهوه آسیاب‌شده در پرتافیلتر. این فشرده‌سازی برای رسیدن به عصاره‌گیری یکنواخت و درست کاملاً ضروری است. اگر قهوه به‌درستی فشرده نشود، آب از قسمت‌هایی راحت‌تر عبور می‌کند و طعم نهایی اسپرسو ناقص یا ضعیف می‌شود. در واقع تمپرها در دو نوع اصلی عرضه می‌شوند:

• دستی (با پایه فلزی و دسته)

• مدل‌های کالیبره‌شده برای فشار دقیق

اگر تازه قصد خرید اسپرسو ساز دارید، بهتر است مدلی را انتخاب کنید که همراه با تمپر استاندارد عرضه می‌شود یا آن را به‌صورت جداگانه تهیه کنید.

۲. تمپر استیشن یا پایه تمپر

این ابزار کمک می‌کند هنگام فشرده‌سازی قهوه، پرتافیلتر روی یک سطح ایمن و ثابت قرار گیرد. تمپر استیشن باعث می‌شود فشار دست به صورت یکنواخت منتقل شود و پرتافیلتر لیز نخورد یا به سطح کار آسیب نزند. برای باریستاهای خانگی یا حرفه‌ای که روزانه چندین شات تهیه می‌کنند، داشتن این پایه ضروری است. برخی مدل‌ها دارای محافظ سیلیکونی برای جلوگیری از خط و خش هستند.

۳. نک‌باکس (Knock Box)

نک‌باکس ظرفی مخصوص برای تخلیه پَک قهوه مصرف‌شده است. بعد از هر بار عصاره‌گیری، قهوه‌ای که در پرتافیلتر باقی می‌ماند، باید خارج شود و کوبیدن آن به سینک یا سطل زباله معمولی هم دردسر دارد و هم به دستگاه آسیب می‌زند. نک‌باکس با داشتن ضربه‌گیر لاستیکی یا چوبی، این کار را ساده و تمیز می‌کند. بعضی مدل‌ها به‌صورت رومیزی هستند و برخی دیگر زیر دستگاه قرار می‌گیرند تا فضای کمتری اشغال کنند.

۴. ظرف توزیع قهوه (Distributor Tool)

پیش از آنکه قهوه را تمپ کنید، بهتر است با دیستریبیوتر آن را به صورت یکدست در پرتافیلتر پخش کنید. این ابزار با حرکات چرخشی، پودر قهوه را یکنواخت می‌سازد و احتمال بروز کانالیزه شدن (چرخش نامنظم آب) را کاهش می‌دهد. استفاده از آن باعث می‌شود عصاره‌گیری کامل‌تر و با کیفیت‌تری داشته باشید. برای اسپرسو سازهای نیمه‌حرفه‌ای که کنترل فرآیند عصاره‌گیری مهم است، این ابزار به‌شدت توصیه می‌شود.

۵. ابزار نظافت اسپرسو ساز

فرآیند تهیه اسپرسو بدون نظافت درست دستگاه، خیلی زود کیفیت قهوه را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. باکتری، روغن قهوه و رسوبات در گروپ‌هد، نازل بخار و مجاری داخلی جمع می‌شوند. برای جلوگیری از این اتفاق، به ابزارهایی مثل برس مخصوص گروپ‌هد، قرص پاک‌کننده، و برس نازل بخار نیاز دارید. پاکسازی منظم از انسداد نازل، بوی بد یا تغییر طعم اسپرسو جلوگیری می‌کند و عمر دستگاه را بالا می‌برد.

۶. ظرف شیر استیل (Pitcher)

برای فوم گرفتن شیر و تهیه نوشیدنی‌هایی مثل لاته و کاپوچینو، باید از ظرف مخصوص استیل استفاده کنید. این ظروف معمولاً دهانه باریکی دارند که ریختن فوم را برای لاته آرت ساده‌تر می‌کند. دیواره ضخیم ظرف هم کمک می‌کند گرما به‌درستی در شیر پخش شود و شیر سریع‌تر به دمای مناسب برسد بدون اینکه بسوزد.

انتخاب حجم مناسب (بر اساس تعداد فنجان‌هایی که سرو می‌کنید) هم اهمیت زیادی دارد؛ معمولاً ۳۵۰ یا ۶۰۰ میلی‌لیتر رایج‌ترین اندازه‌ها هستند.

۷. دماسنج مخصوص شیر

اگر دمای شیر در حین بخاردهی بیش از حد بالا برود، طعم آن تغییر می‌کند و فوم به‌درستی شکل نمی‌گیرد. استفاده از دماسنج عقربه‌ای یا دیجیتال مخصوص شیر کمک می‌کند که همیشه در محدوده دمایی ۵۵ تا ۶۵ درجه کار کنید. این دما هم بافت فوم را حفظ می‌کند و هم طعم شیر را ملایم نگه می‌دارد.

برای کسانی که نوشیدنی‌های مبتنی بر شیر زیاد تهیه می‌کنند، این ابزار ساده ولی حیاتی است.

۸. ترازوی دیجیتال

وزن دقیق قهوه و زمان عصاره‌گیری، دو عامل کلیدی در تهیه اسپرسوی حرفه‌ای هستند. یک ترازوی دیجیتال کوچک با دقت بالا و تایمر، به شما این امکان را می‌دهد که نسبت دقیق پودر قهوه به حجم خروجی را هر بار کنترل کنید. این ابزار برای کالیبره‌کردن دستور تهیه یا مقایسه کیفیت عصاره‌گیری بسیار مفید است. مدل‌های ضدآب و مخصوص اسپرسو معمولاً طراحی باریک و صفحه خوانای LED دارند.

۹. برس و پارچه میکروفایبر

برای نظافت سریع سطح دستگاه، نازل بخار و پرتافیلتر بعد از هر بار استفاده، برس‌های نرم و پارچه‌های میکروفایبر بهترین انتخاب‌اند. این ابزارها مانع از تجمع جرم و چربی روی قطعات می‌شوند و تمیزکردن را ساده‌تر می‌کنند.

نگه‌داشتن این وسایل در کنار اسپرسو ساز باعث می‌شود تمیزکاری به یک عادت تبدیل شود، نه کاری پرزحمت و زمان‌بر.

۱۰. تمپر دینامیکی

این نوع تمپر دارای فنر داخلی است که هنگام فشردن، فشار مشخص و یکنواختی را اعمال می‌کند. برای باریستاهای حرفه‌ای یا افرادی که روزانه تعداد زیادی اسپرسو تهیه می‌کنند، این ابزار باعث می‌شود فرآیند تمپ کردن سریع‌تر، دقیق‌تر و بدون فشار اضافی به دست یا مچ انجام شود.

گرچه قیمت بالاتری دارد، اما برای استفاده طولانی‌مدت ارزش خرید دارد.

۱۱. ظرف نگهداری قهوه

برای حفظ کیفیت، پودر یا دانه قهوه باید در ظروفی با درب وکیوم، مقاوم در برابر نور و رطوبت نگهداری شود. ظروف فلزی یا شیشه‌ای با درب سیلیکونی و سوپاپ هوا مانع از ورود اکسیژن می‌شوند و باعث می‌شوند عطر و تازگی قهوه مدت بیشتری باقی بماند. اگر قهوه را به‌صورت باز تهیه می‌کنید، داشتن یک ظرف مناسب کاملاً ضروری‌ست.

۱۲. آسیاب قهوه

داشتن یک آسیاب با کیفیت، پایه و اساس تهیه اسپرسوی خوب است. مدل‌های مخروطی یا فلت با قابلیت تنظیم درجه آسیاب، این امکان را می‌دهند که اندازه پودر را دقیقاً مطابق با دستگاه خود تنظیم کنید. برای اسپرسو، اندازه باید بسیار ریز و یکنواخت باشد. آسیاب‌های دستی برای مصرف کم‌مقدار مناسب‌اند اما اگر روزانه چند شات تهیه می‌کنید، آسیاب برقی با کنترل دقیق توصیه می‌شود.

جمع‌بندی؛ اهمیت اکسسوری‌ها در کنار خرید اسپرسو ساز

اگر تا به حال فقط به فکر خرید اسپرسو ساز بودید، حالا می‌دانید که برای رسیدن به یک فنجان اسپرسوی استاندارد، به ابزارهای مکمل هم نیاز دارید. هر کدام از این اکسسوری‌ها بخشی از فرآیند عصاره‌گیری را بهتر،دقیق‌تر و جذاب‌تر می‌کنند. چه تازه‌کار باشید، چه باریستای خانگی حرفه‌ای، شناخت و استفاده از این ابزارها تجربه شما از درست کردن قهوه را تغییر می‌دهد. پس اگر اسپرسو ساز دارید یا قصد خریدش را دارید، بهتر است نیم‌نگاهی هم به اکسسوری‌ها داشته باشید.