زمان مطالعه: ۶ دقیقه
قهوه برای خیلیها فقط یک نوشیدنی نیست؛ یک جور آرامش است، شروع یک روز کاری یا پایان خوش یک عصر شلوغ. میان صدها نوع قهوهای که این روزها در کافهها و خانهها سرو میشود، «قهوه فرانسوی» جای خاص خودش را دارد. ساده، اصیل و بدون دردسر بدون هیچ دستگاه پیچیدهای. فقط قهوه است و آب داغ و یک وسیله ساده به نام فرنچ پرس.
اگر این روزها در فکر خرید اسپرسو ساز یا خرید قهوه ساز هستید و هنوز نمیدانید کدام مسیر بیشتر با سلیقهتان هماهنگ است، بد نیست قبل از تصمیمگیری با قهوه فرانسوی آشنا شوید. این سبک دمآوری کمک میکند راحتتر بفهمید که علاقهمند به چه نوع قهوهای هستید. در ادامه، قدمبهقدم شما را با فرآیند تهیه قهوه فرانسوی آشنا میکنیم.
قهوه فرانسوی دقیقاً چیست؟
قهوه فرانسوی به روشی از دم کردن قهوه گفته میشود که با وسیلهای به اسم «فرنچ پرس» انجام میشود. فرنچ پرس یک قوری استوانهای شکل است که یک پیستون فشاری با فیلتر فلزی دارد. در این روش، آب داغ و پودر قهوه مستقیماً با هم مخلوط میشوند، چند دقیقه کنار هم میمانند و بعد با فشردن پیستون، تفالهها از نوشیدنی جدا میشوند.
چیزی که قهوه فرانسوی را از بقیه جدا میکند، همین تماس مستقیم و کامل آب با قهوه است. برعکس دستگاههای اسپرسو یا قهوهسازهای فیلتری، اینجا خبری از فیلتر کاغذی یا فشار بخار نیست. نتیجه؟ یک نوشیدنی با طعم کاملتر، بافت روغنیتر و عطری که بهخاطر حذف نشدن روغنهای طبیعی قهوه، بسیار قویتر است.
تفاوت قهوه فرانسوی با اسپرسو
شاید این سؤال برایتان پیش آمده باشد: چرا باید قهوه فرانسوی درست کنیم وقتی اسپرسو یا قهوه ترک در دسترس است؟ پاسخ در تفاوت این دو روش نهفته است.
در روش اسپرسو، قهوه با فشار بالا و در مدتزمان بسیار کوتاه (حدود ۲۰ تا ۳۰ ثانیه) عصارهگیری میشود. این روش به دستگاههای حرفهای نیاز دارد، معمولاً گران هستند و کار با آنها تجربه میخواهد. برای تهیه اسپرسو واقعاً باید به فکر خرید اسپرسو ساز مناسب باشید. در قهوه فرانسوی، خبری از فرایندهای مکانیکی نیست؛ دمآوری با زمان و حرارت کنترلشده انجام میشود. همین باعث میشود طعم قهوه نزدیکتر به ویژگی واقعی دانه باشد.
ابزار لازم برای تهیه قهوه فرانسوی
برای درستکردن این قهوه به تجهیزات پیچیده نیاز ندارید. همین سادگی یکی از جذابیتهایش است. وسایل مورد نیاز:
- فرنچ پرس (French Press)
- قهوه آسیابشده با دانههای درشت
- آب جوش (نه در حال قلزدن، بلکه با دمای حدود ۹۰ تا ۹۵ درجه)
- قاشق چوبی یا پلاستیکی برای هم زدن
نکته جالب اینکه اگر هنوز برای خرید قهوه ساز اقدام نکردهاید، فرنچ پرس میتواند انتخابی ارزان، جمعوجور و کاربردی باشد. مخصوصاً برای کسانی که تازه علاقهمند به قهوه شدهاند.
مراحل تهیه قهوه فرانسوی، مرحلهبهمرحله و بدون دردسر
قهوه درستکردن با فرنچ پرس شاید در نگاه اول راحت بهنظر برسد، اما بین یک فنجان معمولی و یک قهوه فرانسوی واقعی، تفاوت زیادی هست. فقط ریختن قهوه و آب جوش کافی نیست؛ اینجا همهچیز به جزئیات بستگی دارد. اگر این مراحل را دقیق و با حوصله انجام بدهید، نتیجهاش چیزی فراتر از یک نوشیدنی ساده خواهد بود. در ادامه، مرحلهبهمرحله با هم پیش میرویم تا ببینیم چطور میشود یک فنجان قهوه فرانسوی واقعی و خوشطعم در خانه آماده کرد.
۱. آسیاب قهوه، درست و اصولی
اولین قدم و شاید مهمترینش، انتخاب درست نوع آسیاب است. پودر قهوهای که برای فرنچ پرس استفاده میکنید باید درشت باشد؛ چیزی شبیه به نمک درشت. آسیاب ریز باعث میشود قهوه گلآلود شود و حتی فیلتر دستگاه گیر کند. اگر آسیاب خانگی دارید، درجهی درشت را انتخاب کنید. اگر نه، کافیست هنگام خرید قهوه، به فروشنده بگویید: مخصوص فرنچ پرس میخوام. نکته مهمتر؟ از قهوه تازهآسیابشده استفاده کنید. قهوهای که مدتی مانده، هر چقدر هم خوب دم شود، آن عطری را که انتظار دارید نخواهد داشت.
۲. گرمکردن فرنچ پرس
این مرحله را خیلیها نادیده میگیرند، اما تاثیرش قابل توجه است. کافیست قبل از شروع، داخل فرنچ پرس کمی آب داغ بریزید، بچرخانید و خالی کنید. با این کار، دمای داخلی ظرف بالا میرود و هنگام اضافه کردن آب اصلی، افت دما ندارید. این یعنی استخراج طعم بهتر و یکنواختتر از دانههای قهوه.
۳. ریختن قهوه آسیابشده در فرنچ پرس
مقدار قهوه به حجم آبی که استفاده میکنید بستگی دارد، ولی بهطور استاندارد برای هر ۲۵۰ میلیلیتر آب، حدود ۱۵ گرم قهوه توصیه میشود. البته این مقدار را میتوانید کمی بر اساس ذائقهتان تنظیم کنید؛ اگر قهوهتان زیادی غلیظ یا رقیق شد، دستتان برای تغییر مقدار باز است. قهوه را آرام در ته فرنچ پرس بریزید تا سطح آن صاف باشد. نیازی به فشار دادن یا تکان دادن نیست.
۴. اضافهکردن آب جوش با دمای مناسب
آب را درست بعد از اینکه از جوش افتاد، استفاده کنید. بهترین دما برای دمکردن قهوه در فرنچ پرس حدود ۹۰ تا ۹۵ درجه است. اگر دماسنج ندارید، بعد از جوش آمدن آب، حدود ۳۰ تا ۴۰ ثانیه صبر کنید و سپس آب را بریزید. نصف مقدار آب را اول اضافه کنید، با یک قاشق چوبی یا پلاستیکی (نه فلزی) قهوه را هم بزنید تا همهی ذرات خیس شوند. سپس باقیماندهی آب را اضافه کنید تا سطح آن حدود دو سانتیمتر از لبهی فرنچ پرس فاصله داشته باشد.
۵. گذاشتن درپوش و زمان دادن به دمآوری
درپوش فرنچ پرس را بگذارید ولی پیستون را فشار ندهید. فقط در را ببندید تا گرما حفظ شود. حالا تایمر را تنظیم کنید: ۴ تا ۵ دقیقه زمان ایدهآل برای دم کشیدن قهوه فرانسوی است. در این مدت، عصارهها آزاد میشوند و ترکیب طعمی کامل شکل میگیرد. اگر قهوه را زودتر فشار دهید، طعمش خام میماند؛ اگر خیلی دیر فشار دهید، تلخی میگیرد. پس زمان، نقش کلیدی دارد.
۶. فشردن پیستون
بعد از گذشت زمان لازم، نوبت به مهمترین لحظه میرسد: فشردن پیستون. با دو دست، بهآرامی و یکنواخت فشار دهید. نه خیلی سریع و نه با فشار زیاد. اگر پیستون سخت پایین میرود، نشانهای است که آسیاب قهوهتان زیادی ریز بوده. پیستون باید تا انتهای ظرف پایین برود و تفاله قهوه را کامل جدا کند. حالا نوشیدنی نهایی آماده سرو است.
۷. سرو کردن قهوه، بدون معطلی
قهوه را بلافاصله در فنجان بریزید. اگر قهوه داخل فرنچ پرس بماند، همچنان به عصارهگیری ادامه میدهد و طعم نهایی تلخ و زننده خواهد شد. پیشنهاد میشود قهوه را همان لحظه بنوشید یا اگر نیاز دارید نگه دارید، به ظرف دیگری منتقل کنید. همچنین از گرمکردن دوباره قهوه با ماکروویو یا شعله پرهیز کنید؛ چون طعم و بافتش از بین میرود. بهترین زمان برای نوشیدن قهوه فرانسوی، دقیقاً همان لحظهایست که از فرنچ پرس بیرون میآید.
طرز تهیه قهوه فرانسوی با فرنچ پرس اگرچه در ظاهر ساده است، اما رعایت همین چند نکته ظریف، تفاوت یک نوشیدنی معمولی با یک فنجان قهوه بینظیر را رقم میزند. اگر میخواهید بیشتر وارد جزئیات شوید و فوتوفنهای ریزتری برای دمکردن حرفهایتر قهوه با فرنچ پرس یاد بگیرید، توصیه میکنم حتماً نگاهی به مقالهی «راهنمای کامل دم کردن قهوه با فرنچ پرس» بیندازید. آنجا هر چیزی که اینجا نگفتیم را کامل و دقیق بررسی کردهایم.
نکاتی برای تهیه بهتر قهوه فرانسوی
درستکردن قهوه با فرنچ پرس ساده است، اما اگر میخواهید نتیجهی نهایی دقیقتر و باکیفیتتر باشد، رعایت چند نکته میتواند تفاوت محسوسی ایجاد کند. گاهی جزئیترین تغییرات در دما، نوع قهوه یا حتی زمان سرو، طعم نهایی را دگرگون میکند.
- دمای مناسب آب بین ۹۰ تا ۹۵ درجه است؛ اگر آب جوش باشد، قهوه را میسوزاند.
- از قهوه تازهبرشته و تازهآسیاب استفاده کنید. قهوهی کهنه طعم یکنواخت و خنثی دارد.
- پس از فشردن پیستون، سریعاً قهوه را سرو کنید. نگهداشتن آن داخل فرنچ پرس، طعم را خراب میکند.
- فرنچ پرس را پس از هر بار استفاده با دقت بشویید تا روغنهای باقیمانده طعم قهوه بعدی را تغییر ندهند.
در نهایت، تهیه قهوه فرانسوی مثل هر کار سادهای که درست انجام شود، به دقت و تکرار وابسته است. اگر این نکات را رعایت کنید بهمرور زمان، قلق دمآوری قهوه را پیدا خواهید کرد و هر فنجان قهوهتان نزدیکتر به چیزی خواهد بود که دقیقاً دنبالش هستید.
آیا برای تهیه قهوه فرانسوی به خرید اسپرسو ساز نیاز داریم؟
خیر. این روش هیچ نیازی به دستگاه حرفهای ندارد. برخلاف اسپرسو که بدون دستگاه تقریباً غیرممکن است، فرنچ پرس را میتوانید در هر جایی استفاده کنید؛ حتی در سفر یا طبیعتگردی. بنابراین اگر به دنبال یک روش ساده برای تهیه قهوه در خانه هستید و نمیخواهید فعلاً وارد دنیای خرید اسپرسو ساز شوید، فرنچ پرس انتخاب عالیای خواهد بود.
جمعبندی: آیا قهوه فرانسوی برای شما مناسب است؟
اگر اهل قهوه هستید ولی از دردسرهای فنی، صداهای موتور دستگاه، یا قیمتهای بالا خستهاید، قهوه فرانسوی همان نوشیدنیایست که باید امتحان کنید. روشی ساده، بدون زرقوبرق اضافه، ولی با طعمی خالص، آرام و اصیل. فرنچ پرس به شما کمک میکند تا بدون نیاز به خرید اسپرسو ساز، یا صرف هزینه زیاد برای خرید قهوه ساز، هر روز صبح یک فنجان قهوه دلچسب بنوشید. شاید همین سادگی، دلیل محبوبیت جهانی این روش باشد.