زمان مطالعه: ۵ دقیقه

طلا یکی از دارایی‌هایی است که قرن‌هاست در همه جای جهان نشان‌دهنده ثروت است و برای سرمایه‌گذاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما برخلاف تصور بسیاری از مردم، قیمت طلا در همه کشورها یکسان نیست. اگرچه طلا یک کالای جهانی با ارزش‌گذاری بین‌المللی است، اما عوامل متعدد اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و مالیاتی باعث می‌شوند قیمت آن در کشورهای مختلف تفاوت‌های قابل‌توجهی داشته باشد. در این مقاله، به بررسی عمیق دلایل این تفاوت‌ها می‌پردازیم. همچنین بررسی خواهیم کرد که ارزان‌ترین کشورها برای خرید طلا کدامند.

سازوکارهای جهانی تعیین قیمت طلا

1. اونس جهانی طلا: قیمت جهانی طلا با واحدی به نام اونس (معادل ۳۱.۱ گرم) سنجیده می‌شود. این قیمت به‌صورت لحظه‌ای در بورس‌های بین‌المللی مانند COMEX نیویورک و بازار شمش لندن (LBMA) اعلام می‌شود. نرخ اونس جهانی پایه‌ای‌ترین شاخص برای محاسبه قیمت طلا در تمام دنیا است.
2. دلار آمریکا در بازار طلا: از آن‌جا که قیمت طلا در سطح جهانی بر پایه دلار آمریکاست، هرگونه تغییر در ارزش دلار مستقیماً روی قیمت طلا اثر می‌گذارد. کاهش ارزش دلار معمولاً باعث افزایش قیمت طلا می‌شود، چراکه سرمایه‌گذاران به طلا به‌عنوان پناهگاهی امن در مقابل کاهش قدرت خرید نگاه می‌کنند.
3. سیاست‌های مالی و نرخ بهره جهانی: سیاست‌های پولی کشورهایی مانند آمریکا، اروپا و چین نقش تعیین‌کننده‌ای در بازار طلا دارند. در مواقعی که نرخ سوددهی پایین است، مردم برای کسب سود بالاتر به دارایی‌هایی مانند طلا روی می‌آورند که باعث افزایش تقاضا و قیمت آن می‌شود.
4. تنش‌های سیاسی و بحران‌های جهانی:در زمان‌های بحران‌های مالی، جنگ‌ها، یا ناآرامی‌های سیاسی، طلا به‌عنوان یک دارایی امن مورد توجه بیشتری قرار می‌گیرد. این مسئله باعث افزایش سریع قیمت طلا در بازار جهانی می‌شود.

LBMA و نقش آن در بازار جهانی طلا

LBMA یا انجمن بازار شمش لندن، یک مرجع بین‌المللی در زمینه تنظیم و نظارت بر معاملات طلای خارج از بورس (OTC) است که از سال ۱۹۸۷ در لندن فعالیت می‌کند. این انجمن با هدف انسجام و استانداردسازی در بازار فلزات گران‌بها تأسیس شده و مهم‌ترین وظیفه‌اش، تعیین قیمت مرجع جهانی طلا از طریق فرآیند London Gold Fixing است که روزانه دو بار انجام می‌شود. قیمت‌هایی که LBMA اعلام می‌کند، مبنای اصلی برای معاملات جهانی و داخلی طلا در بسیاری از کشورها به شمار می‌رود.

تأثیر LBMA فراتر از تعیین قیمت جهانی است؛ کشورها با استفاده از نرخ مرجع این انجمن، و با در نظر گرفتن عواملی مانند نرخ ارز، مالیات و عیار رایج، قیمت طلا در بازار داخلی خود را مشخص می‌کنند. بنابراین، نقش LBMA در شکل‌گیری بازار جهانی و محلی طلا اساسی است. از سوی دیگر، فعالیت شفاف و منظم این نهاد در ارائه گزارش‌ها، تعامل با بانک‌های مرکزی و نظارت دقیق بر بازار، آن را به یکی از مراجع قابل اعتماد بازار جهانی طلا تبدیل کرده است.

دلایل تفاوت قیمت طلا در کشورهای مختلف

1. نرخ تبدیل ارز و ارزش پول ملی: یکی از اصلی‌ترین عوامل تفاوت قیمت طلا در کشورهای مختلف، نرخ ارز هر کشور نسبت به دلار است. اگر ارزش پول یک کشور کاهش یابد، قیمت طلا به‌طور طبیعی در آن کشور افزایش پیدا می‌کند. برای مثال، در ایران با کاهش ارزش ریال، قیمت طلا نیز به‌شدت افزایش می‌یابد.
2. هزینه‌های واردات، گمرک و مالیات‌ها: بسیاری از کشورها واردکننده طلا هستند. این کشورها باید هزینه‌های حمل‌ونقل، بیمه، تعرفه‌های گمرکی و مالیات بر ارزش افزوده را به قیمت طلا اضافه کنند. در نتیجه، طلا در این کشورها گران‌تر خواهد بود.
3. فرهنگ عمومی و میزان تقاضا: در کشورهایی مانند هند، چین و کشورهای خلیج‌فارس، طلا نقش فرهنگی و سنتی پررنگی دارد. خرید طلا برای مراسم مذهبی، ازدواج، و سرمایه‌گذاری رایج است. این حجم بالای تقاضا باعث افزایش قیمت در بازار محلی می‌شود.
4. ثبات سیاسی و اقتصادی: کشورهایی که ثبات اقتصادی ندارند، مانند برخی کشورهای خاورمیانه، به دلیل ناامنی‌های مالی، شاهد افزایش قیمت طلا هستند. مردم در چنین کشورهایی به طلا به عنوان ابزاری برای حفظ ارزش پول خود نگاه می‌کنند.

طلا در کدام کشورها ارزان‌تر است؟

بر اساس قیمت‌های مارس ۲۰۲۴، کشورهایی مانند امارات، عربستان، هنگ‌کنگ، مکزیک و سوئیس در زمره ارزان‌ترین کشورها برای خرید طلا قرار دارند. دلایل این تفاوت‌ها شامل موارد زیر است:

طلا در ایران ارزان‌تر است یا خارج از کشور؟

مقایسه بین ایران و کشورهای همسایه مانند عراق یا ترکیه، نشان می‌دهد که:

• طلای زینتی: در عراق و ترکیه ارزان‌تر است؛ به دلیل دستمزد ساخت پایین و مالیات کمتر.
• طلای آب‌شده: در ایران قیمت مناسب‌تری دارد، به‌ویژه برای سرمایه‌گذاری.

در نیمه اول می ۲۰۲۴، قیمت هر گرم طلای ۲۴ عیار در ایران حدود ۴.۵ میلیون تومان بود، در حالی‌که در امارات معادل ۶۶ دلار (حدود ۳.۷ میلیون تومان) بوده است. اما باید توجه داشت که نوع طلا (زینتی یا خام)، نرخ تبدیل ارز و عوارض گمرکی همه در این مقایسه دخیل هستند.

نکاتی برای خرید امن طلا از کشورهای دیگر

خرید طلا از کشورهای دیگر، به‌ویژه در مناطقی که قیمت آن پایین‌تر از میانگین جهانی است، می‌تواند فرصتی هوشمندانه برای صرفه‌جویی یا سرمایه‌گذاری باشد. اما نباید فراموش کرد که این نوع خرید با چالش‌های خاصی همراه است. بدون آگاهی از جزئیات حقوقی، اقتصادی و عملیاتی چنین معامله‌ای، ممکن است سود مورد انتظار به ضرر تبدیل شود. برای تجربه خریدی مطمئن و بدون دردسر، رعایت نکات زیر ضروری است:

• نرخ ارز را به دقت بررسی کنید.
• تنها از فروشگاه‌های معتبر و دارای مجوز خرید کنید.
• از قوانین گمرکی کشور مقصد آگاه باشید.
• بیمه و حمل‌ونقل را جدی بگیرید.
• از اصالت طلا مطمئن شوید؛ گواهی‌ها و فاکتور معتبر بگیرید.

در نهایت، خرید طلا از کشور دیگر زمانی سودآور است که با شناخت دقیق بازار مقصد، هزینه‌های جانبی و رعایت اصول امنیتی انجام شود. این نوع خرید می‌تواند تجربه‌ای سودمند و امن باشد، به شرط آنکه با اطلاعات کامل و تصمیم‌گیری آگاهانه همراه باشد.

خرید طلا با بینش جهانی و انتخابی محلی

اگر قصد دارید این سرمایه‌گذاری را با اطمینان و آرامش کامل انجام دهید، پیشنهاد می‌کنیم خرید خود را از فروشگاه معتبر الوقسطی انجام دهید؛ جایی که تنوع بالا و شرایط خرید اقساطی در کنار مشاوره حرفه‌ای، تجربه‌ای بی‌نقص از خرید طلا را برایتان رقم خواهد زد.