زمان مطالعه: ۵ دقیقه
اگر تا به حال هنگام استفاده از دستگاه فشار خون به این فکر کردهاید که اعداد روی فشارسنج دقیقا چه معنایی دارند، باید بدانید که دانستن این اعداد برای تشخیص وضعیت سلامت قلب و عروق ضروری است. بسیاری از افراد دستگاه را دارند اما روش صحیح خواندن نتایج را نمیدانند و این میتواند باعث برداشت نادرست از وضعیت فشار خون شود. در این مقاله توضیح میدهیم که هر عدد روی فشارسنج چه مفهومی دارد و چگونه باید آن را تفسیر کنید. همچنین اگر به فکرخرید فشارسنج هستید، آشنایی با مفهوم این اعداد به شما کمک میکند انتخاب هوشمندانهتری داشته باشید.
اعداد روی فشارسنج دیجیتالی نشان دهنده چیست؟
وقتی به نمایشگر فشارسنج دیجیتالی نگاه میکنید، چند عدد مختلف میبینید که هر کدام پیام خاصی درباره وضعیت فشار خون و ضربان قلب شما دارند. این اعداد شامل مقادیر سیستول، دیاستول و نرخ ضربان قلب یا همانpul هستند. در ادامه، هرکدام از این اعداد را بهطور کامل بررسی میکنیم تا بدانید کدام عدد چه معنایی دارد و چگونه باید آن را تفسیر کرد.
اعداد فشار سیستولیک (عدد بالایی) چیست ؟
فشار سیستولیک، همان عدد بالایی روی فشار سنج است که نشاندهنده میزان فشار خون در شریانها هنگام ضربان قلب و پمپاژ خون است. به بیان ساده، وقتی قلب منقبض میشود و خون را به رگها میفرستد، بیشترین فشار وارد شده به دیواره رگها اندازهگیری میشود و این عدد بهعنوان سیستول ثبت میگردد.
واحد اندازهگیری فشار خون، میلیمتر جیوه (mmHg) است و عدد سیستولیک معمولاً بین ۹۰ تا ۱۲۰ در حالت نرمال قرار دارد. اگر این عدد بیش از ۱۳۰ باشد، احتمال فشار خون بالا وجود دارد و اگر کمتر از ۹۰ باشد، ممکن است فشار خون پایین باشد که هر دو وضعیت نیاز به بررسی دارند.
آگاهی از این عدد اهمیت زیادی دارد، چون بالا بودن مداوم فشار سیستولیک میتواند نشانه مشکلاتی مانند سخت شدن رگها (دیواره رگها به علت تجمع چربی، کلسترول و… ضخیم میشود) یا بیماری قلبی باشد. بنابراین، هنگام خواندن فشارسنج باید ابتدا به این عدد نگاه کنید تا تصویری کلی از وضعیت قلب و گردش خون خود داشته باشید.
اعداد فشار دیاستولیک (عدد پایینی) چیست ؟
فشار دیاستولیک همان عدد پایینی در فشار سنج است و نشان میدهد فشار خون در شریانها هنگام استراحت قلب بین دو ضربان چقدر است. وقتی قلب بعد از پمپاژ، برای لحظهای شل میشود تا دوباره پر از خون شود، فشار خون کاهش مییابد و این میزان بهعنوان دیاستول ثبت میشود.
واحد آن نیز میلیمتر جیوه (mmHg) است و محدوده نرمال معمولاً بین ۶۰ تا ۸۰ قرار دارد. اگر این عدد بهطور مداوم بالاتر از ۹۰ باشد، ممکن است نشانه فشار خون بالا باشد. همچنین اگر کمتر از ۶۰ باشد، میتواند نشاندهنده افت فشار خون یا مشکلاتی در حجم خون و عملکرد قلب باشد.
اهمیت عدد دیاستولیک کمتر از سیستولیک نیست؛ چون بالا بودن آن معمولاً نشاندهنده سفتی رگها یا مشکل در برگشت خون به قلب است و پایین بودن آن میتواند باعث سرگیجه، ضعف یا حتی بیهوشی شود. بنابراین، هنگام بررسی فشار خون باید به هر دو عدد دقت کرد تا ارزیابی دقیقی از سلامت سیستم قلب و عروق به دست آید.
تعداد ضربان قلب (PULSE یا HR) چیست؟
روی بسیاری از فشارسنجهای دیجیتالی عددی با عنوان PULSE یا HR دیده میشود که نشاندهنده تعداد ضربان قلب در هر دقیقه است. این عدد، سرعت کار قلب را مشخص میکند و به آن «نرخ ضربان قلب» یا «Heart Rate» هم گفته میشود.
محدوده نرمال ضربان قلب در حالت استراحت برای بیشتر بزرگسالان بین ۶۰ تا ۱۰۰ ضربه در دقیقه است. اگر این عدد بهطور مداوم بالاتر از ۱۰۰ باشد، ممکن است نشاندهنده تاکیکاردی (تند شدن ضربان) و اگر کمتر از ۶۰ باشد، میتواند نشانه برادیکاردی (کند شدن ضربان) باشد. البته در ورزشکاران حرفهای، ضربان کمتر از ۶۰ در حالت استراحت طبیعی است.
برخی فشارسنجها علاوه بر اندازهگیری ضربان، بینظمی در ریتم قلب (آریتمی) را هم شناسایی میکنند. اگر دستگاه علامت هشدار آریتمی بدهد یا ضربان بهطور غیرعادی بالا یا پایین باشد، بهتر است با پزشک مشورت کنید.
جدول خلاصه محدوده طبیعی و خطرناک برای اعداد روی فشارسنج
برای اینکه تفسیر اعداد روی فشارسنج راحتتر باشد، بهتر است محدوده نرمال و خطرناک را بهصورت خلاصه ببینیم. این جدول به شما کمک میکند با یک نگاه بفهمید فشار خون و ضربان قلب شما در محدوده سالم قرار دارد یا خیر. البته این مقادیر برای بزرگسالان سالم در نظر گرفته شده و تفسیر دقیق آن باید با نظر پزشک انجام شود.
نوع عدد روی فشارسنج | محدوده نرمال | محدوده مرزی | محدوده خطرناک |
فشار سیستولیک (SYS) | ۹۰ تا ۱۲۰ mmHg | ۱۲۱ تا ۱۲۹ mmHg | کمتر از ۹۰ یا بیشتر از ۱۳۰ mmHg |
فشار دیاستولیک (DIA) | ۶۰ تا ۸۰ mmHg | ۸۱ تا ۸۹ mmHg | کمتر از ۶۰ یا بیشتر از ۹۰ mmHg |
ضربان قلب (PULSE/HR) | ۶۰ تا ۱۰۰ ضربه در دقیقه | ۱۰۱ تا ۱۱۰ یا ۵۰ تا ۵۹ | کمتر از ۵۰ یا بیشتر از ۱۱۰ ضربه در دقیقه |
همه چیز درباره اعداد روی فشارسنج
شناخت دقیق اعداد روی فشارسنج به شما کمک میکند وضعیت فشار خون و سلامت قلب خود را بهتر ارزیابی کنید و در صورت مشاهده مقادیر غیرطبیعی، سریعتر اقدام کنید. توجه به هر سه بخش یعنی فشار سیستولیک، دیاستولیک و ضربان قلب اهمیت زیادی دارد، چون تنها در کنار هم تصویر دقیقی از سلامت سیستم گردش خون به دست میدهند. اگر این اعداد خارج از محدوده نرمال باشند، مراجعه به پزشک بهترین راه برای پیشگیری از عوارض جدی است. در نهایت، داشتن دستگاه مناسب و آشنایی با روش صحیح خواندن آن، کلید مدیریت بهتر فشار خون است.